Traditie

Matsoth worden er gegeten
Gedurende de zeven dagen
En er mag geen chameets bij je gezien worden
Noch mag er iets dat gisting kan veroorzaken
Gezien worden in je hele gebied
En je moet je zoon op die dag vertellen en zeggen:
Het is om hetgeen de Eeuwige mij gedaan heeft
Toen ik uit Egypte vertrok
En het zal je als een teken op je hand
En als een aandenken tussen je ogen zijn
Opdat de leer van de Eeuwige
Je in de mond zal blijven
Omdat de Eeuwige je met sterke hand
Uit Egypte heeft gevoerd
Je moet deze wet in stand houden
Op de voor haar bepaalde tijd
Van jaar tot jaar
En wanneer de Eeuwige je dan gebracht zal hebben
Naar het land van de Kena’aniet
Zoals Hij jou en je voorouders
Onder ede heeft toegezegd
En Hij het je zal hebben gegeven
Dan moet je al wat de baarmoeder
Voor het eerst ontsluit
Over doen gaan op de Eeuwige
Al wat het eerst door het vee dat jou toebehoort
Geworpen wordt en mannetjes zijn
Is voor de Eeuwige
En elke eerstgeworpene van een ezel
Zul je inlossen voor een lam
Indien je het niet inlost
Moet je het de nek breken
Maar iedere eerstgeboren bij de mensen
Dus bij je zonen
Moet je inlossen
Als je zoon je dan in de toekomst
De volgende vraag zal stellen:
Wat betekent dit?
Dan moet je hem zeggen:
Met sterke hand heeft de Eeuwige ons
Uit Egypte gevoerd
Uit het slavenhuis
En toen Far’o er in volhardde
Ons niet te laten heen gaan
Doodde de Eeuwige
Iedere eerstgeborene in het land Egypte
Van de eerstgeborene van de mens
Tot de eerstgeborene van het vee
Daarom offer ik voor de Eeuwige alles wat mannelijk is
En de baarmoeder het eerst ontsluit
En iedere eerstgeborene van mijn zonen los ik in
Daarom zij het tot teken op je hand
En een herinneringsband tussen je ogen
Dat de Eeuwige ons met sterke hand
Uit Egypte gevoerd heeft
Toen Far’o het volk liet weggaan
Voerde God hen niet via het land der Filistijnen
Ofschoon dat dichtbij was
Want God dacht:
Misschien zal het volk berouw krijgen als ze strijd zien
En terugkeren naar Egypte
Daarom liet God het volk een omweg maken
Door de woestijn naar de Rietzee
In militaire orde trokken de kinderen van Jisraël
Uit het land Egypte
En Moshé nam het gebeente van Joséf mee
Want deze had de kinderen van Jisraël
De volgende eed laten afleggen:
Zeker zal God jullie eens bedenken
En dan moeten jullie mijn gebeente
Van hier met je meenemen
Ze trokken op van Soekoth
En legerden zich in Etham
Aan de woestijnrand
De Eeuwige ging voor hen uit
Overdag in een wolkzuil
Om hun de weg te wijzen
En ’s nacht in een vuurzuil
Om ze bij te lichten
Zodat ze bij dag en bij nacht konden gaan
De wolkzuil zou nooit wijken overdag
Noch de vuurzuil bij nacht
Van het front van het volk

Het zal een gedenkteken zijn op je hand
En tussen je ogen
Het zijn de tefilin die nog steeds
Met gebedsriemen
om de arm en het hoofd gebonden worden

Ik heb matzemeel nodig
Maar dat kan ik hier in de supermarkten niet krijgen
In Israël kocht ik een pakje
Om matzeballen te maken
Uitje bakken, ei, beetje peterselie er door en klaar
Nu moet ik 250 gram matzes gaan fijn stampen
En ik heb geen keukenmachine
Morgen maar mee beginnen
Oi va voi wat heb ik me op de hals gehaald

Voor de liefhebbers:
Tradition!
Uit Fiddler on the roof

Jezzebel,
Tussen water en water

Art: Pascale, omweg-naar-het-hart-story