Sisels recepten: Cocktailsaus

Sisels vader hield er vreemde oer-Hollandse uitdrukkingen op na en was goed in spreekwoorden en gezegden waarin het calvinisme hoogtij vierde, maar te veel een Bourgondiër om daad bij woord te voegen als het om zichzelf ging. Door hem hoefde je maar een woord te noemen en Sisel wist er een spreekwoord bij. Geen idee waar die liefde voor het cliché op gebaseerd was, maar haar vader was er heel behendig in. Vooral als het om zuinige wijsheid ging. Koop er maar een brood voor, vaak de dooddoener waarmee hij Sisel de mond snoerde en nog steeds vaak haar gedachten ondermijnde. Ik werk me drie slagen in de rondte, de woorden waarmee hij zijn geringe appetijt voor betrokkenheid verbloemde. En er waren ook pestrijmpjes:

De chimpansee ziezeezee
De chimpansee zazeezee
De chimpansee ging maar weg
Er was zoveel water in de zee

Zijn lievelingsgerecht waarschijnlijk garnalen, Sisel durfde het niet met zekerheid te zeggen. Ze kookte ook vaak Japans voor hem thuis, fijne ossenhaas van de plaat, taugé, knoflook uien, champignons op het juiste moment met roomboter afgeblust, zoals ze het in het Okura kregen. Eerste kerstdag, eerste paasdag en vaak ook op vader of moederdag, aten ze uitgebreid Japans in Amsterdam aan de Ferdinand Bolstraat 333, in het Yamazoto restaurant van het Okura, aan de plaat tussen de penoze en meer dan 100 jaar gevangenis, iedereen op zijn Paasbest en ook Sisels moeder had alle diamanten aan haar vingers en oren gehangen. De ouders aten de geplette uitgebakken garnalenkoppen met wat zout als koekje met smaak, de kinderen hielden het bij de verrukkelijkste kabeljauw en steak, Japans aangebraden, in knoflook soja met ponsu of gepekelde gember. Daar leerden ze al jong dat het balletje wasabi op de houten plankjes bij de rauwe vis, waaronder ook de rubberen inktvis met zuignappen, geen gerechtje was waaraan je half dood ging als je het op at, maar met de soja gemengd diende te worden om de tranen in je ogen te laten springen, geen liefde zonder tranen, en naar Sisel vermoedde ook als ontsmettingsmiddel diende, ze was er dol op, Sisel hield van avontuur.

De tegels bevroren gamba’s die in huis werden gehaald om haar vader te plezieren lagen hoog opgestapeld in de vrieskist. Sisels moeder drenkte ze, eenmaal ontdooid, het hele huis stonk ernaar, in de olie met knoflook en peterselie, en haar vader roosterde ze op de grill in de openhaard, een beetje peper en zout, wat citroen, gedrenkt in mayonaise, haar ouders genoten ervan. Maar voor Sisel was het om te griezelen.
Kakkerlakken van de zee, noemde de mooie rooie het, die niet bepaald een avontuurlijke eter was, maar met lichte dwang toch vaak wist te genieten van de gerechten die hij niet kende. Voor een Amerikaan is een zachtgekookt ei, half rauw, net als rood vlees je reinste kannibalisme. En schaal of schelpdier, daar waagde hij zich al helemaal niet aan. Te veel een Jid, treife van ondoorgrondelijke diepte, hij moest er niet aan denken.

Sisel bezat geen enkel recept voor garnalen. Wel een voor krabcocktailsaus, de enige juiste, maar garnalen waren niet aan haar besteed. Niet van safta, niet van haar ouders, niet in haar latere ontdekkingsjaren. Shrimpiem, zoals de Israëliërs verlekkerd zeiden over de verboden vruchten van de zee, in het land van honing en olijfolie moeilijk te krijgen, bij Sisel kwam het er niet in. Behalve dus als het om krab of kreeft ging.

Pas toen Sisels mooie denkende vriendin voor haar ging koken, home cooking, gerechten met hart en ziel, en zij de shrimps met aandacht en veel liefde in de olie met verse peterselie legde, werden garnalen voor Sisel iets om naar te verlangen. Terug in Nederland maakte ze het nog weleens met de cocktailgarnalen van Albert Heijn, geen eer aan te behalen, schoongemaakt en voorgekookt, smakeloos, slechts heel in de verte leek het nog op de smaken en de passie die ze met haar vriendin had gedeeld.
Maar ook die herinnering was vergleden, laffe Nederlandse smaken hadden de overhand genomen. En hoewel Sisel haar best deed, viel er niet tegenop te koken, de kruiden, specerijen zo weinig smaak, gebrek aan zon, slap aftreksel van het potentieel, zoals Sisel zichzelf vaak voelde. Verkommerd in het koude, grauwe klimaat, alle smaken in een pan, maak er maar een stamppot van, Sisel hield er gewoon niet van.
Ze verlangde naar de warmte, de kleuren, de geuren en specerijen die haar wakker hielden, heimwee is niet zoet, maar vooral lauw.
Op een dag zou het verder gaan, dat mocht ze toch wel hopen, smaken van het verleden, bleven voor altijd aan haar verhemelte kleven.

Later meer,

Jezzebel,
Tussen water en water