Sisels recepten: Gevulde eieren

De mayonaise en ketchup kun je ook vervangen door sardientjes of ansjovispastei of nog iets anders.

Sisels eerste eigen kookboek, Wat doe ik met… een ei, is een eerste druk uit 1974, kookboek voor jongens en meisjes vanaf 6 jaar. Een verrukkelijk verantwoorde inwijding in behagen en beleven, symbool van dood en leven en toch frivool, immers door een Française geschreven, lekker Hollands getekend met een blonde jongen en een rossig meisje op de kaft, sproeten en appelwangen, allebei een ondeugend tongetje uit de mond. Ze schat dat ze een jaar of negen werd toen ze het op een verjaardag van een tante kreeg van haar vaderskant die lerares was, of iets anders pedagogisch deed. Ze wist niet meer of ze toen al kookte, zodat het boekje een handige aanvulling was van reeds opgedane vaardigheden of een aanmoediging om zelf aan de slag te gaan, wat was er eerst, kippetje of het ei.

Het boek was haar dierbaar. Daarmee was de liefde voor koken begonnen, of verdiept, of nog iets anders. Er zaten verrassingen in, oorspronkelijke recepten, de smaken soms gewaagd, hoe kinderlijk ook. Vanaf toen wist Sisel wat de basis is van een gevuld ei, hoe je schuim maakt, of uit een boterham een bootje snijdt met een geheim in het midden, uit de oven, alweer, een heerlijk gebakken ei.
De basis zat erin. Ook het begin van een bonte verzameling recepten die ze later over de hele wereld zou meeslepen, maar slechts een paar mannen mee plezieren, buiten de monden natuurlijk van het gezin waarin ze opgroeide en waar behagen een deugd was waar alle kinderen elkaar voor uit het comfortabele nest vochten, welk vogeltje zingt het mooist, en waar de ouders in en uit vlogen, zoals het uitkwam, maar er altijd iets lekkers te eten was, gekocht bij de traiteur of door Sisel op zon en feestdagen ook wel zelf gebakken.

Daar had ze leren koken, toekijkend, bovenop het aanrecht van haar moeder die toen al niet meer van koken hield en tussen de bedrijven door snel iets in een pannetje liet pruttelen, maar wel mooie verhalen vertelde over vroeger toen ze leuke jongemannen met zoute koekjes van eigen deeg naar verjaardagsfeestjes lokte. Hoe goed ze dat deed. Verhalen ook over haar safta die kon koken als een prinses en van eenvoudige ingrediënten de meest verrukkelijke gerechten maakte. Als safta zich verdrietig voelde, ging ze bakken. Citroencake met een ei en wat rasp, echte boter en halfomhalfmeel, half rijzend, half patent. Een luxe die ze zich niet had laten afnemen, na de oorlog in grote armoede, toen koken, of iets lekkers maken, een privilege was en safta aan de bakker om dubbelgebakken brood vroeg zodat het niet zo snel op zou gaan als vier hongerige en verweesde kinderen uit school naar huis kwamen en vroegen om een boterham, een glas melk of iets lekkers aan de moeder die ze nauwelijks kenden, die eerste jaren na de onderduik.

Voor Sisel was een ei het begin, maar ook het eind van het verhaal. Zoals voor de ouders van een jong gestorven vriend die op de grond zaten en daar een hardgekookt ei aten, met wat zout als teken van rouw, dood en leven dat verder gaat en gevoed moet worden, op de dag dat Sisel later, thuis, een grote schaal vers gemaakte guacemole onaangeroerd in de vuilnisbak kieperde omdat het haar herinnerde aan de avonden die ze samen met de dode vriend had doorgebracht, lachend, etend, levend. Tijd die voorbij was en moment dat zij voorlopig helemaal niet meer at, of moeite met eten had, een jaar lang. Totdat ook dat voorbij ging en ze het zichzelf weer leerde, zoals je dat bij een zieke deed, eerst wat soep en de volgende dag geroosterd brood of een zacht gekookt ei en dan kijken of het erin blijft.

Jaren later was Sisel het kinderkookboek in opa en oma’s speelgoedkast tegengekomen, verwennerijtje voor haar nichtje, kind van het zusje dat ze niet meer zag, en had aan haar moeder gevraagd hoe dat zat. Die wist dat niet precies, ze had er iets leuks mee willen doen samen met haar eerste kleinkind en… Maar er was geen en, het was Sisels kookboek, het ei was van haar. En daarmee kwam het terug in de verzameling, tussen Berthe Meijer en Larousse.

Jezzebel,
Tussen water en water

Later meer

Afbeelding en quote: Wat doe ik met… een ei, Françoise Blanchet en Rinke Doornekamp