Hier sta ik

Hier sta ik

De Grote Liefde is de synagoge naast het mikwe in gegaan. Hij mag hier natuurlijk niet bij zijn. Mannen en vrouwen strikt gescheiden. Maar hij wil even kijken of er genoeg mannen in sjoel zijn om kadish te zeggen. Het zou de eerste keer zijn sinds de dood van zijn vader dat hij het gebed voor de doden kan zeggen met negen andere mannen. Zoals het eigenlijk bedoeld is, niet zoals wij dat thuis doen, gewoon maar wat, zoals het gaat of goed voelt.

Hoe verdrietig dat zijn vader er morgen niet bij is.
Ik kijk om me heen naar de wanden van het kleedkamertje. Grappig, hoe dit krakkemikkige gebouwtje hier zo modern is opgeknapt. De tegels zijn hagelwit en de douchecabines hebben moderne matplastic schuifdeuren. Gelukkig, geen smerige plastic douchegordijnen. Ik griezel bij de gedachten. Wel een algemene kleedkamer. Geen privacy.
Ik heb geluk want er is niemand die het vanavond in zijn hoofd haalt naar het mikwe te gaan.
Ik moet er niet aan denken hoe het hier is als overal vrouwen langs elkaar heen schuifelen, naakt en gelaten op hun beurt wachten totdat ze gecontroleerd zijn.
Mijn God, zouden zij dat echt elke maand doen? 
Ik glimlach als ik weer aan de rebetzin van het rabbinaat denk. Ze had me ook nog vol trots verteld dat ik het eerste jaar van mijn huwelijk gratis naar het mikwe mag. Een soort aanmoedigingsprijs.

Zou mijn oma dit ook gedaan hebben vroeger? Deed ze het regelmatig? Of heeft zij het ook alleen maar toen gedaan, twee keer. De nacht voor haar huwelijk.
Maar dan schud ik mijn hoofd. In Nederland zijn ze daar niet zo streng in. De moeder van de liefde die overleden is heeft me toevertrouwd dat zij het nooit gedaan heeft. Ze moest er niet aan denken. Onder de ogen van zo’n vieze oude man, zei ze er nog bij.
Wel is ze er speciaal voor overgekomen. En ze heeft het mijn moeder verteld. Dat ze het er moeilijk mee heeft. Ze had eigenlijk gedacht. Nu, nu hij niet, dan toch, misschien zijn broer? Ze had me zo graag in de familie gehad.

Ik grinnik in mezelf, dat geluk heb ik vast. Er komt geen vieze oude man aan te pas. Vrouwen, alleen maar vrouwen. Dit is een vrouwenaangelegenheid. En opeens voel ik een soort oergevoel.
Want het had ook iets heel moois. Een traditie meer dan vijfduizend jaar oud. Geen wonder dat het wat uit de tijd is. Maar wel vijfduizend jaar overgeleverd van moeder op dochter. En hier sta ik. Om ook hier in de voetstappen van mijn oma te treden. Oi, oma kon je me maar zien.
Maar ik weet dat ze me kan zien. Ze is hier bij me. Heel dicht bij me. Ik voel haar overal. En misschien is het goed.

Ik sluit mijn ogen en voel de spanning met het wegwassen van het water verdwijnen. Ik zeep me langzaam helemaal in. Dit is een heel bijzonder moment en daar wil ik niet langer tegen vechten. Op de achtergrond hoor ik mijn moeder en mijn beste vriendin vrolijk met de rebetzin kwebbelen. Wat ben ik blij dat zij er bij is. Mijn allerbeste vriendin. Ik voelde me zo opgelaten, haar te vragen.
Ik was bang dat ze voor mij geen nee zou willen zeggen. Dat ze het eigenlijk vreselijk zou vinden. Dit is zo intiem. Dit is eigenlijk iets wat je alleen met je moeder deelt.
Dit is misschien wel het belangrijkste moment van mijn leven.
Ik wil haar erbij.
Dit is de eerste keer dat het me gelukt is om werkelijk de draad op te pakken, waar die uit de handen van mijn oma getrokken is.

Hier, onder deze douche zet ik de traditie van duizenden jaren ondanks zwerven en vervolging voort, om later op mijn beurt weer aan mijn kinderen door te geven. 
Hiermee is de cirkel eindelijk rond. 
Want mijn moeder is er ook bij. Precies zoals het hoort. Zij heeft nu ook het mikwe ‘gedaan’. Zij heeft het nu meegekregen. Er zijn geen hiaten meer. Het is me gelukt.

Ik stap onder de douche vandaan en leg de laatste hand aan mijn ‘reiniging’. Voorzichtig borstel ik mijn lange natte haren. En probeer er voor te zorgen dat alle losse haren uit de dikke bos verdwijnen en geen nieuwe afbreken. Het is onbegonnen werk met mijn haar, stel ik verontrust vast. Er valt niet tegenaan te borstelen. Dat gaat straks mis.

Ik moet denken aan dat afschuwelijke verhaal van een vriendin. Zij was in paniek geraakt toen ze door de rebetzin hardhandig onder werd geduwd. Ze was de eerste keer, toen ze zich onderwater dompelde, niet diep genoeg door de knieën gegaan. Haar haren waren boven blijven drijven. Tot negen keer aan toe heeft ze het over moeten doen.
Geschreeuwd heeft ze, en gevloekt. Maar de rebetzin was niet van plan de hand over het hart te strijken. Ze kon fluiten naar haar felbegeerde bewijs van het mikwe als ze niet helemaal onderging.
Het was afschuwelijk, vertelde ze me. 
Het ergste wat haar ooit is overkomen.
 
Ik haal diep adem en weet niets meer te bedenken om nog langer tijd te rekken. 

Amsterdam,
Jezzebel

Art: Gustav Klimt, The Dancer

Shabat Shalom, en je weet wat ze zeggen, het is een dubbele mitswe om op shabat de liefde te bedrijven. Maar ja, zoals dat gaat, en zo.