Kom, kom nog even bij me zitten, even delen. Ze heeft me iets moois gegeven, dat wil ik graag met je delen, zoals zij met mij. Ze gaf, zodat ik het kan doorgeven, door haar. Aan mezelf natuurlijk.
Mijn mooie denkende vriendin heeft er haar best op gedaan. Op de laatste dag dat we samen waren, die paar uurtjes voordat ik vertrok, toen wilde ze even alleen zijn, toen ging ze zitten om de brief aan mij te schrijven waar ze het al eerder over had, toen we samen naar onze laatste expositie gingen. Ik sleepte haar de prachtige wereld van Kibbutz Cabri binnen. Een kibboets waar etsen nog op de ouderwetse manier gemaakt worden., De chevereh hadden Israëls mooiste kunstenaars uitgenodigd, ze mochten er een weekje zitten, gratis en voor niets. Ze zouden de toverkunsten van graveren leren van de beste leermeesters, in koperen platen, in asfalt en in teer. In ruil hoefden ze alleen maar kunstwerkjes te maken. Een paar tekeningen, met het hart.
Daar gingen we een week voor mijn vertrek samen heen. Op de fiets naar het Tel Aviv museum, ik was er al eerder geweest, bij deze tentoonstelling die me zo ontstellend diep raakte in haar prachtig gedrukte eenvoud. Ik wilde hem nog een keer zien, met haar.
Toen heeft ze het boek voor me gekocht met de portfolio’s van de kunstenaars. Dat wilde ze me niet direct geven, ze wilde het bewaren, voor het laatste moment en er iets in schrijven wat me bij zal staan.
Vandaag pak ik het uit een lade, en ik moet lachen als ik kijk naar de geprinte pagina op goedkoop A4 waarop zij haar afscheidsgroet aan mij tikte. Er zit een bloemetje tussen al die repen schots en scheef geplakt plakband, en ook liet ze een dot tabak vallen. Ze is de enige die ik ken daar die zelf haar shag draait, dat vindt ze fantastisch, vrij en exotisch met je eigen zakje tabak. Ze heeft er een machientje voor en waar we ook gaan, elk restaurant, daar worden alle attributen met grote zorg uitgestald als zij zich klaar maakt voor het ritueel, samen een sigaretje roken.
Zo ook die laatste avond samen. We waren zo sjikker, zo wazig, maar we hebben nog één keer heel erg gelachen, samen, toen ik met grote verbazing toekeek naar de puinhoop die ze maakte van haar laatste geschenk aan mij. Vandaag is het mijn grootste bezit. Luister nog even:
dear Jez
you are the braves human creature I have ever met. I have known you for 2 and a half years, this years of very close intimate friendship that gave me the opportunity to watch your choices, and big dramas you encountered &created (in the same time of course). I have seen you again and again begin your life from the beginning. writing again and again a brand new chapter in the beautiful-never-dull-moment-book of your life. you all the time have picked the choice that takes you in it’s end to a new beginning. that’s why I believe you are the great artist, your destructiveness powers are equal to the creative power of you.
without any hesitation you destruct what you have build with enthusiasm and with much energy, thinking, planning and dreaming for a long time.
if it’s a story of real falling in love with one man or another. you never go with a flirt step by step, in the first enounter it is a big love matching story, you are not protecting yourself at all, no gradation, not slowly steps. and than come the heart that is bleeding. and it is with blood that you begin your new encounter. and it’s all the time, this breaking heart happens, in the first moment you feel that he can not enter the shoes you made for him in the drama of love &hating yourself. wanting so much a man that love and see you, one that can take care of you but want in the same time to control everything and to know better. because if you do not know bettter -who are your at all. and if he can not control you and put himself there and know better -who is he at all?
it can be a job, it can be a career, it can be the country you choose to be it’s citizen and to put all your beliefs in it and than from one moment to the other, to understand that the only homeland you are seeking for is only your creation. and the only homeland you want to destruct is the homeland you yourself create.
and this is your creative soul, your creative sole. one that need to be the only one that know the only way to make it, and that is the thing that put her so lonely.
it is your own starving soul that want to loos it-self in something bigger and containing, but in the same time it is your own starving soul that can not trust only itself.
I do not know if it is the letter that you want to get from me in this moment of leaving Israel.
but I feel to give this to you. I want you to know that I see all the prices you are paying. and that i am proud to be so close to such a creative soul like you.
i think that the 2 of us really have experienced deep conversations and sometimes we were lucky enough to touch trembling ideas, shivering thoughts, new linkages and connections in the -universe-of-ideas that was greater and deeper than each of us.
so my dear friend, i hope and also feel – that your new begin will take you much more higher in your art. your writing and your daily life. i hope if it is in your possibility, that the desert of beginnings will be only in your art experience. but that your 3 dimensional reality will find an economical and emotional stability. (can it happen? can you give it a try?)
i hope that we will find a different way of communication. because after this english writing I will not want to begin a new letter again -it is so hard and disappointing experience.
love you
Vandaag zijn het haar woorden die me er doorheen slepen. Geen tijd om te treuren of te zeuren, tranen zijn voor later, ik heb nog wat te doen.
Jezzebel,
Tussenstop
Art: Menashe Kadishman deep etching
Wauw! Ik ben zeer geimponeerd door de brief die je gekregen hebt….
Daarin staan woorden waar je je leven op kan teren…
Daar staan woorden in die tot de universele taal behoren….
Hoogstaande woorden die inzicht hebben op de liefde tussen mensen en inzicht hebben voor creatieve processen….
De woorden zijn een kunstwerk an sich ;)))))))
Heerlijk dat je haar altijd te voor schijn kunt toveren zodat deze liefdevolle intelligente woorden je naar de essentie van ons zijn brengen…telkens weer…een leven lang….
mmmmmm…wat een koestering; ))))
… but I feel to give this to you.
Mooi dat je this op deze wijze koestert, deelt.
het is zeker een mooie brief met diepgang die veel wezenlijk voor en over Jezzebel zegt…… …
..een vriendschap om te koesteren, dicht bij het hart.
…..how sleep the brave, who sink to rest by all their friend’s wishes blessed…….
by fairy hands their knell is rung, by forms unseen, their dirge is sung……
Yes! This is how I got to know you by blogging. Een mooie vriendschap. Economical and emotional stability, dat lijkt me wel wat. Lekker veel poen is lekker en stability is ook spannend! Wat heeft jeg toch altijd mooie Shakespeares paraat; de beste cocktailshaker die gevierde knakker.
Goedemorgen 🙂
Ik ben er een beetje verlegen van. Dank voor je lieve woorden, ik had ze zo nodig.
@Isis, zij is zo mooi! Dank ook voor jouw prachtige woorden die me ontroerden. Het is fijn, als de werkelijkheid je weer eens te dicht op de hielen zit en je met de regeltjes, de norm en het fatsoen om de oren geslagen wordt, om te weten dat er ook een andere manier is, die van mij. En dat er mensen zijn die het zien.
Dankjewel.
@Klaas, delen is best eng, dit is zo persoonlijk. De woorden van een ander. En toch heb ik het op het blog gezet, ook als ik het boek niet bij de hand heb, kan ik het even teruglezen. Dat leek me belangrijk 🙂
@Cor, Het is fijn als iemand het zo precies kan zeggen, als iemand met zijn hart kijkt en daar zelfs de moeite voor neemt om het op te schrijven. Voor haar beslist niet gemakkelijk omdat Ivriet een totaal ander teken alfabet heeft.
@Morgaine, ik mis haar zo! Ze was erg belangrijk voor me. Ik zal nog een keer vertellen hoe toevallig we elkaar ontmoet hebben en hoe ik meteen van haar hield. Ik wist het direct, zij is de vrouw die ik heel, heel dichtbij me hoop te hebben.
@Jeg, Mooie Prachtige Vriendin! Zoals Eric, al zei, wat een pracht citaat! 🙂 Dank dat de woorden met me deelde.
@Eric, Pracht Man, vertel eens, misschien dat ik het niet goed begrijp, stability is spannend? Jeg is prachtig! 🙂
Enneh… waarom ben je somber?
Dag Lieverds, vandaag stort ik me weer op het vinden van een plek voor mezelf, zul je duimen, alsjeblieft?
Jezz. prachtige brief en nog wel met Kadishman!
In kibbutz Cabri heb ik ,lang geleden, de meest waanzinnige kunst van jonge experimentelen gezien….
Reactie is geredigeerd
Wat een prachtige brief! Wat een prachtige vriendschap! Om je leven lang te koesteren…beide!! Het is zoveel waard, lieve Jezz. Ze weet het prachtig te zeggen, jouw mooie denkende vriendin! IK ben ontroerd.
Ik omhels jullie beiden!
kus, As
verbinden en verbonden zijn in die
‘universe-of-ideas’, daar zit het.
de rest is de ballast waarmee we 3/4
van ons leven neigen te beladen.
hou ‘t vast! 🙂
haha-lol, als man-tegen-man wil ik gaarne eric verduidelijken:
Jij geeft je zelf helemaal, zonder scrupules, schrijft ze:
if it’s a story of real falling in love with one man or another. you never go with a flirt step by step, in the first enounter it is a big love matching story, you are not protecting yourself at all, no gradation, not slowly steps.
En dan dit:
it can be a job, it can be a career, it can be the country you choose to be it’s citizen and to put all your beliefs in it
Als Hollander word je dan automagisch verondersteld te denken aan een polderlandschap, met een stoere vent, hond-in-de-outo/auto, enzo. Anders ben je geen Echte Hollandse Boerenmeid.
Moest ik zo eens aan denken. Ik hoop dat ik het mis heb.. 😉
Waarom ben je trouwens niet samen met haar gaan vechten voor een nieuw ideaal, bij haar gebleven, zoals zussen kunnen vechten voor een goed bestaan? Dan zocht je nu niet naar een nieuw (t)huis..
Of zijn de mannen te belangrijk.. ?
Want Liefde, Liefde gaat niet over passie zonder inhoud, Liefde gaat niet over one-night-stands. Liefde gaat over deel-nemen, onder-gaan, participeren, jezelf, zoals jij, helemaal onderdompelen in Leven. En Leven is het meervoud van Lef (behalve in België, daar is dat Leffe). En aan Lef ontbreekt het jou niet, is man’s saying, dus aan Liefde?
Alle goeds, veel succes, want Leven zonder Liefde is Bar Saai!
ow wow Jezzebel!
it goes without saying, dit soort brieven, krijg je misschien maar een paar keer in je leven, als je geluk hebt, jij hebt geluk!
ik zal voor je duimen.
lieve Jezzebelief…zulke woorden schieten me dan opeens te binnen…ik schijn een aardig geheugen te hebben geloof ik :)), maar het is geen Shakespeareaans citaat, het is uit "Ode written in the year 1746" van William Collins….en ik heb het een beetje bewerkt, dus nu is het een Jegiaans citaat..
Eh, ik dacht al…die Shakespeare is anders gemutst vandaag, haha. Ben trouwens helemaal niet somber, tis samentrekking van eric en sombrero. ‘Stabiel is ook spannend.’Ik bedoelde te zeggen dat met jouw ongeremde lust for life, je zo heen en weer geschud lijkt door uitersten. Das inderdaag geen poldermodel, gelukkig, alleen, je kunt ook zo diep ongelukkig zijn soms, zo blijkt uit je woorden, dat ik echt soms met tranen geroerd ben, dat ik je wel eens rust en rots toewens. Maar zo geroerd ben ik ook bij je prachtige hoogtpuntbeschrijvingen. Hey hey, my my. it’s better to burn out, than to fade away.
* maar we zouden niet vergeten dat
we hebben gelachen, gelachen hebben
we veel en dat zal ik niet vergeten
want we hebben gelachen en veel hé?
en dat zullen we nooit vergeten om-
dat we zoveel gelachen hebben en dat
niet vergeten gvd wat hebben we gelachen
en niet en nooit vergeten dat we zo
hebben gelachen omdat we samen waren
en zoveel gelachen hebben dat we
het nooit zullen vergeten
BERT SCHIERBEEK
@eric: (nothing personal, off course 🙂
"it’s better to burn out than to fade away" – ik weet niet of Faye Dunaway dat ook zou vinden..
Deze prachtige brief zou ingelijst moeten worden ! "beautiful-never-dull-moment-book of your life" – cherish it…
Jullie hebben elkaar en niemand zal ooit erven.
ik heb ook een persoonlijk briefje gedeeld
vandaag
van mijn zoontje van 7
hoe komt het toch dan anderen duidelijker zien we wij zijn dan wijzelf
liefs Moon
Lieverds! Is ze weer 🙂
@Gingy, ik was zo blij met deze Kadishman, toen ik die vond op het net… Mooi is dat van hem, de man die verguist wordt om zijn cliché’s weet mij toch altijd weer te raken, soms met hele simpele lijnen of technieken.
@Asdale, dikke kus As! Ik mis haar werkelijk, haar woorden waren soms magisch. Zo’n geluk dat ik haar ben tegen gekomen. En ik herkende haar gelijk, zij is de vrouw die me weet te raken, omdat ze zo prachtig kan denken met haar waanzinnig hart.
@k. van vulpen, ja, hoe waar, daar zit het, heel precies. Ik kan niet loslaten, ik houd vast! 🙂
@Mephisto, dat lijkt me niets voor mij, ik heb eeuwen koninklijk Portugees bloed door mijn aderen vloeien, dat bevries je niet zo snel.
Ik ben gegaan omdat ik nog iets moest doen. Iets anders dan waar ik op dat moment mee bezig was. Wie zal het zeggen, je kunt nooit weten waar het goed voor is.
Maar ik ga er iets moois van maken, met heel mijn krankzinnige hart en al dat temperament, dertien lange jaren, dat de zon rechtstreeks in mijn hart scheen, ik zal dat vuurtje eens opsteken. 🙂
@Alice, ik heb er gek genoeg twee, die andere van ook een prachtige vrouw. Misschien kom ik haar hier weer tegen. Dankjewel Lieverd, donderdag ga ik vier panden bekijken, laat er in godsnaam iets zijn dat lijkt op liefde… een beetje maar. Zodat ik eindelijk kan beginnen mijn eigen plek op te vullen en in te richten.
@Jeg, je woorden zo mooi, zo van jou, wie ook geciteerd, het is alsof ik ze kan horen, in elk geval voelen.
Pracht vriendin!
@Eric, je maakt me blij! It’s better to pass out than to fade away! You know, I know. Toch?
@Frap, oehhh, pracht woorden, ik zal het me altijd herinneren.
@Mephisto, forget Faye, hoe zit het met jou? En jij?
@Annelies, ik heb haar in elk geval vereeuwigd op het blog… 🙂
@Zev, dat lijkt me sterk, jij hebt het gelezen, maakt dat je geen erfgenaam?
@Moon, ik weet dat niet zeker, ze vertelde me niets nieuws, het klopte precies, maar toch ben ik blij dat zij het op een rijtje heeft gezet, ik vergeet het soms.
🙂
To have something to look back on to see who you are, that is a rare gift indeed…