De woorden waarmee ze me opvoedde, ze is een hebberd, net als ik. Altijd en eeuwig opzoek naar liefde, naar meer. De laatste paar dagen heb ik haar duidelijker gezien.
Misschien heb ik beter gekeken. Ik probeer haar niet meer te voelen, maar dat is het moeilijkst. Soms, als ze doorslaat in haar zelfbeklag voel ik de paniek vanuit mijn tenen komen.
Maar ik probeer niet te reageren. Dit is niet van mij, het is van haar. Meestal is het dan snel weer over. En kunnen we het er rustig over hebben. Waar het eigenlijk om gaat.
Ik voel me milder dan vroeger, nog niet zo lang geleden. En ook niet meer verblind, zoals voor mijn vertrek, de scherpe kantjes van toen, toen ik weg was, zijn ook verdwenen. Ik zie haar beter, mijn eigen moeder.
Soms is ze ronduit onaardig en vanavond gaf ze toe, ook wel eens jaloers. Ik voelde het, maar haar kwetsende opmerking deed geen pijn, ik begreep het wel. Zij en ik, allebei, wij vechten om aandacht.
Ik probeer haar meer ruimte te geven, stap er wel uit, dat licht waar ze graag in baadt, voor mijn moeder die van opschmuck houdt.
Ik begrijp haar, beter dan vroeger. Ze is een kind dat moest overleven op de liefde, alle liefde die ze kon ontvangen. Iedereen die haar knuffelde. Ze was nog maar twee toen ze het leerde, aandacht krijgen en eisen, alles wat ze voor elkaar kon krijgen, het was van levensbelang.
Op haar vijfde was ze een pittig dametje, ze gebruikte al haar charmes. Ze houdt van krokodillentranen en de glitters die er bij horen.
Ze werd op een boerderij in een liefdevol gezin opgevangen, zeven zonen en wat dochters. En zij was het poppetje uit de stad. Met haar joekel blauwe ogen kon ze best dat nichtje uit Rotterdam zijn, zij van het bombardement, ze had geen huis meer.
Flarden heeft ze me er van verteld. Ik begrijp beter hoe ze het heeft gered, toen ze met de moffen een bord aardappelen tot misselijkmakend toe moest eten, diep in de nacht. Zij was de enige die de herdershonden in bedwang kon houden. En de Duitsers durfden zonder haar het erf niet op. Ze werd er voor wakker gemaakt.
Ze is ook werkelijk lief, mijn prachtige moeder. Oi, als ik zo oud mag worden, zoals zij. Soms is ze heel zacht, van binnen lijken we op elkaar. Zij niet anders dan ik, ook ik ben een survivor. Ze weet het, en nog steeds zet ze haar tanden er in, als het gaat om de aandacht van mijn vader, of het middelpunt, gewoon de belangstelling.
Deze avond vertelt ze dat ze een vreetbui kreeg, toen mijn vader en ik naar dat huis gingen kijken.
Ze zegt het eerlijk, zegt ze met nadruk. En nu pas, in de stilte op een ijskoud balkon, begrijp ik haar, alweer een beetje beter.
Ik weet het, ik heb het afgedwongen, mijn kont tegen de krib, maar ik ben blij met deze kans, dat we elkaar weer een beetje beter kennen.
Jezzebel,
Tussenstop
Art: Louis Soutter
mooi Jezz….elkaar begrijpen..leren elkaar te begrijpen, moeder en dochter…ik doe het ook pas sinds een jaar of twee….wederzijds..
hoe jammer dat het niet veel eerder mogelijk was…
weet je, maandag reed ik een eind om haar te bezoeken….en toen ze me zag aankomen rijden
liep ze naar de voordeur en vroeg verlegen en bijna als een klein kind of ik haar mee naar mijn huis wilde nemen..want ze was vergeten hoe het er bij ons uitziet (hele huis verbouwd) en nu kon ze zich geen voorstelling maken van mij in mijn huis….
We reden dus helemaal terug…als een klein verbaast vogeltje zat ze naast me…of ik wat langzamer wilde rijden, want ze wilde alles bekijken…op een gegeven moment begon ze vreselijk te lachen en zei dat ze het weer bijna niet durfde te zeggen, maar ze had het gevoel alsof ze in het buitenland was….
(we lachten daarom maar het is natuurlijk wel pijnlijk)Bij mijn huis aangekomen dacht ze dat ik haar voor de gek hield….in haar geheugen had ze ons hele huis omgedraaid….de noordkant naar het zuiden en v.v…..
binnen wilde ze alles bekijken….ongelooflijk zoals ze alles in zich op nam….met een gretigheid waar ik verbluft over was….
we hadden een geweldige dag (de man was er ook)..
pas toen ik haar weer thuis had gebracht en ze me zo ongeveer fijn kneep in een stevige omhelzing….toen realiseerde ik wat er feitelijk was gebeurd….ze had belangstelling voor me..ze wil echt alles weten….ze houdt van me…zo geweldig….
Jeg, Lieverd, je woorden zo mooi, dat bange vogeltje dat je met al haar kracht fijn kneep, omdat ze van je houdt. Ik begrijp het zo goed.
Ik heb tranen.
De intentie: jezelf opofferen, maar nooit ten koste van jezelf. Maar de ultieme bereidheid is er. Bijzonder deze ervaring die je ervaart en deelt…
Wat vind ik dit prachtig Jezz.
En zo synchroon met dat, waar ik zit….
"Oi va voi, wat een leed" meets "Oi va voi, wat een leed, second generation".
De traan is bekend, de lach kan niet ver weg zijn.
Dikke kus!
Goedemorgen Lieverds,
@Klaas, vroeger was ik vaak de ouders (vader én moeder) van mijn ouders, mijn moeders hoeder.
Er was niet altijd ruimte voor mij. Maar ik ben blij dat er nu een mogelijkheid is om haar beter te leren kennen, verder dan ‘jij hebt dit of dat’. Ze is wie ze is en ze is prachtig.
@Gingy, dankjewel Lieverd voor je woorden. Ze zijn belangrijk voor me. Ik kan veel van je leren, Gingy.
@Jaap, ja, de eerste en de tweede generatie, in Israël heb ik veel over ze geleerd. Ik werkte met ze en ze waren lastig! 🙂
Maar juist daar kwamen we er met een beetje begrip, een kwinkslag en een vrolijke lach vaak uit.
Mijn moeder kan prachtig lachen als ze de kracht heeft. En haar haarscherpe blik, ook als het om haar zelf gaat, verbaast me soms.
Dag Lieverds, vandaag weer een drukke dag. Later weer meer.
Mooi Jezz!
De dag erna was ik bij haar. De vorige dag had ze me gebeld, vol verwijten.Hadden we dan geen half uurtje….? Want straks als ze dood zou zijn….Maar het is zo druk, zó druk, er gebeurt zoveel en er staat nog zoveel te gebeuren..mijn hoofd tolt! begreep ze dan niet… De volgende ochtend ben ik op de fiets gestapt, de hond voorin de mand, helemaal naar haar toe door de koude wind. Want ik had ook haar verdriet gevoeld. Ze was blij, heel erg blij. En ze vroeg, voor het eerst echt belangstellend, wat het nu precies inhield, die nieuwe baan van mijn lief. En ze vertelde over het bezoek dat ze had gebracht en alles zo prachtig…. Ik kón niet boos zijn. Loslaten, loslaten…zo klonk het in mij. Ze houdt wel van me. Maar ze is zó oud dat haar wereld alleen nog maar om haar draait. Die kleine wereld in dat veel te grote huis dat ze spoedig zal verlaten…
Moeders en dochters…..een moeilijke relatie…
och jeetje, … maar ook lief, al die, deze, verhalen… ik heb ook al heel wat te stellen gehad met mijn moeder! sjezus, nou, ik kan me vaak maar net inhouden niet vreselijk te gaan vloeken, als ik het over mijn moeder heb, eerst heel veel vloeken en daarna, dan wordt ze weer een beetje menselijk, terug gebracht tot menselijke proporties, verhoudingen :))
Maar het is fijn om dit zo te lezen, dat het je lukt, dat is fijn om te zien, veel liefde, plezier en geduld met je moeder Jezz! 🙂
moeders en hun dochters,
dochters en hun moeders…
ergens moet het kantelen:
je blijft eeuwig ‘de dochter van’,
zolang je niet zelf ‘de moeder bent van’.
Ben ik weer even.
Jongens voor vandaag zit ik er doorheen, vandaag valt me weer vies tegen. Het is nog even wennen, en soms is het me allemaal te veel.
Blij ben ik met jullie woorden, ik lees ze opnieuw en opnieuw deze dag, in stilte.
Jeg, er viel me nog iets op, ‘buitenland’, de rubriek waaronder ik publiceer en me al meer dan eens akelig trof, in al haar waarheid. Toen al, daar op die andere rots.
Klaas, ik weet niet of dat ‘nooit ten koste van mezelf’ is. Ik ben daar niet zo zeker van.
Gingy, ook bij jouw woorden sta ik nog even stil. Ook dat maakt me soms zo verdrietig, we zitten er allemaal nog midden in, toen, nu, vroeger en later.
Jaap, fucking second generation, ik wil er niets mee te maken hebben. Maar ook dat hoort er bij, zo typerend voor dit slag, af en toe flippen we.
Wat een leed. 🙂
As, je woorden blijven plakken, alsof ik ze zelf had kunnen schrijven. Ook dit begin ik allemaal in mijn moeder te zien, duidelijker dan vroeger.
En als ik haar kan plezieren, waarom zou ik het dan niet doen. Maar ik weet ook dat ik het haar nooit helemaal naar de zin kan maken, ik kan niet aan al haar verwachtingen voldoen, ik hoop dat ze dat accepteert.
@Alice, denk maar niet dat ik er ben, dat ik het allemaal onder controle heb, er zullen nog heel wat tranen en boze woorden komen. Want oi va voi, soms doet het werkelijk pijn.
Maar ik ben blij met deze kans, de hele situatie, laten we maar eens kijken hoe we ons hieruit zullen redden, misschien een nieuw beginnetje kunnen maken voor nu, straks en later.
Dag Lieverds, later weer meer.
Dank voor jullie fijne woorden, ze doen me veel.
@k. van vulpen, hoe pijnlijk waar die woorden.
Such is life. Want de wereld draait, zoals zij draait.
Nog een paar keer ademhalen, dan schrijven de kinderen zulke stukken over ons.
Tot in het diepst van mijn ziel getroffen – zo ontroerend mooi Jezz! Geduld en soms wat meer slikken, het helpt, bij mij toch.
Het is zo prachtig, die tweede kans te krijgen en te nemen.
De heftigheid van joodse moeder en dochter relaties maak ik van nabij mee en eentje iets meer op afstand. Ik wist niet dat dat zo schurend gepassioneerd kon zijn. Voor mij is de relatie met mijn ouders altijd vrij "nuchter" geweest.Ik heb me vrij snel van hen losgemaakt, emotioneel gezien, en pas de laatste tijd begin ik ook ech te voelen dat ik ouders heb. Beetje laat, maar nou kan ik het beter bekijken naar mijn gevoel.
Was die Soutter eeen kennis van je moeder?
groetekus
rené
Temidden van je turbulente leven is zij het eeuwige ijkpunt. De eeuwige meetlat waar je jezelf zo nu en dan nog eens een keer tegenaan legt. Om te kijken waar je staat. Om te kijken waar zij staat. En dan ontdekken dat je weer iets nieuws ontdekt hebt. Bij haar. Bij jezelf. Zo werkt dat, met moeder en dochter. Tergend complex en tegelijk kinderlijk eenvoudig.
Inderdaad een mooie kans om de relatie te zien in een ander daglicht. Immers, hoe ouder we worden, hoe meer inzicht we krijgen over ieders mens-zijn, in hoe om te gaan met elkaar vanuit dit nieuw perspectief.
Ze was nog maar twee, toen ze het leerde. Net in de hechtingsfase maar misschien lees ik het niet goed. En de Duitsers durfden zonder haar het erf niet op. Ze werd er voor wakker gemaakt. Heel bijzonder!
Met mijn moeder ook de nodige strijd geleverd. Zij is onoprecht en mijdt ruzie, ik ben rechtstreeks en maak gewoon ruzie als dat moet. Daarmee ben ik veroordeeld tot op de dag van vandaag. Mijn broer is van hetzelfde laken een pak. Ik word of voel dat ik een monster voor hem ben. Hij kent me niet en neemt de moeite ook niet mij te willen leren kennen.
Hier geldt het stenen oordeel.
Het zijn dan ook twee steenbokken. En streng! Maar ik ben milder geworden en door met liefde te strooien is ze niet meer bang voor me, niet meer bang voor zichzelf.
Zo gaat dat als je ouder wordt. Woorden krijgen een jasje van fluweel. Maar ze zal 273 moeten worden voordat het vooroordeel verdwenen zal zijn.
And it hurts!
With love, Annetta