“Dit gaat zo niet,” zegt ze giftig. “Je besteedt er niet genoeg tijd aan!” Ze probeert nog steeds lief te zijn, maar ik weet dat ze woedend is, ik ben bijna een maand niet bij haar geweest. “Je zult meer tijd aan je kunst moeten besteden. Het zou het enige moeten zijn wat belangrijk voor je is!”
Ik maak een machteloos slap gebaar. Ik kan het niet helpen, ik heb zoveel te doen. Ik schrijf ook nog. Alles is belangrijk, en kunst… ach kunst wordt zoals altijd ergens snel, een stoffig verdomhoekje ingeschopt.
Ze ziet mijn vermoeide onmacht en bindt wat in. “Ik zeg het niet om je klem te zetten, maar voor jou… jij zou… … je…” ze struiktelt naar het woord. Ik kijk haar aandachtig aan. Ik probeer elke gedachtegang te volgen. Zoals ik dat altijd doe als zij een woord niet kan vinden.
Haar Engels is net zo belabberd als mijn Hebreeuws. Dat geeft meestal niet, samen spreken we een andere taal. Zo redden we ons meestal wel. Ze hoeft het me niet uit te leggen, ik weet precies wanneer ze me weer eens betrapt op wat zij schoonschrijverij noemt, maar waarmee ze eigenlijk krampachtig poetsen totdat het glimt bedoelt. Mooi maken om te behagen. “Je bent te lief! Too nice!” schreeuwt ze me dan woedend toe. Ze raakt vreselijk geïrriteerd als ik niet tot het diepst van mijn ziel zak.
En dit keer wordt ze furieus omdat ze het Engelse woord niet weet. “Je moet Hebreeuws leren! Goed Hebreeuws!”
Ik weet dat ze gelijk heeft. Maar soms vind ik het wel fijn, een buitenstaander te zijn. Ik houd van observeren., ik houd er van om er niet helemaal bij te horen, net even uit de pas. Ik houd er van om mensen hun lichamen te lezen en gebaren te voelen, van een afstandje.
En ik probeer het haar uit te leggen. Maar ze kijkt me smalend aan. “Je verzint excuses! Het is jouw taak niet om waar te nemen. Jij bent hier om je vingerafdruk achter te laten, om flinke voetstappen neer te zetten.”
Ik kijk haar aan. Ik schrik. Hoe bedoelt ze? Wat kan ik nou doen! Ik weet precies wat ze bedoelt.
En dus fiets ik vanmiddag na mijn werk naar het Tel Aviv Museum. Ik ben moe, het was een zware week. Ik voel me als een versleten luchtbed waar het ventiel uitgetrokken is deze eerste uren van mijn weekend. Maar zij heeft gezegd dat ik meer aan kunst moet doen. En dan hoop ik maar verrast te worden.
Meegenomen te worden. Te dromen.
Als ik naar binnenloop voel ik het al. Oh nee! Hier wil ik niet zijn. Links in de grote aankomst hal hangt een enorme foto van rijen soldaten. Midden in de hal is het laatste exhibitie stuk van Michal Rovner opgesteld. Toen, in een andere tijd, voor de oorlog, vond ik haar werk prachtig. De eenzaamheid die sprak uit de videobeelden van kinderen die eindeloos trouwtjespringen, hinkelen, in een kringetje lopen. Ze had ze tot microscopisch gepriegel verkleind die ze op grote ruwe stenen projecteerde. Of in laboratorium bakjes liet kringelen. Of in deze enorme put op een bodempje zand laat wurmen. Als ik over de rand kijk zie ik ze friemelen als chromosomen, als bloed, als atomen. Ik word er misselijk van.
En bij Chantal Akerman vind ik de verloren videobeelden van haar moeders brief.
Ik voel me treurig.
Buiten ga ik op de rand van het Kadishman-beeld zitten en rook een sigaret. Mijn land is in oorlog blijven hangen.
Ik begrijp het niet.
Het is voorbij, we gaan verder en door. We zijn inmiddels twee, bijna drie weken verder, kom op, er is nog zoveel te doen!
Ik fiets naar huis. Maar op het Yitschak Rabin plein schrik ik echt. Op het fietspad staan honderden lege stoelen. Rijen lang, met op elke stoel een vlag. Ik bijt op mijn lip. Al die leegte…
De feestdagen komen er aan. De Hoge Feestdagen, waar alle families en vrienden bij elkaar komen en hun verdriet etend, proberen te vergeten, te vervreten. Zo veel lege stoelen… aan zoveel volle tafels.
Vandaag voel ik me eenzaam, een buitenstaander.
Tel Aviv,
Jezzebel
Foto: Pascale
Ik durf hier niks meer aan toe te voegen,je hebt alles al gezegd. Jouw schrijven is trouwens ook kunst; )))
Ja, soms is zwijgen fijn.
Jouw schrijven is ook kunst, helemaal mee eens.
Soms voel ik me bij Kunst (met hoofdletter) een behoorlijke onbenul. Ik kijk ernaar, vind het vaak wel aardig, maar niet meer dan dat. De diepere betekenis ontgaat mij.
Je zou me een groot plezier doen als je gewoon blijft schrijven en de kunst in een verdomhoekje laat liggen;)
Die stoelen vind ik dan wel weer kunst, maar of dat de bedoeling is…
‘soms is zwijgen fijn’
…en dan kom ik langs met mijn verhaal…
Sorry
@Jerunda
Ik vind het wel gezellig dat je er bent 🙂
Kunst gaat nooit echt het verdomhoekje in, zoals schrijven ook nooit echt verdwijnt. Te lekker om jezelf een beetje te verliezen.
Jezzebel, ooit, in het boek dat ik met die ander schreef, was de titel van een hoofdstuk: ‘Houdt die verdomde oorlog dan nooit op?’.
Ik denk niet aan het boek. Ik voel alleen maar met je mee. Aanbeveling.
Heftig
mooi om een buitenstaander van binnen mee te maken
het lijkt me niet niks
maar misschien ben je te lief?
Je hoeft toch niet naar een museum?
Tekst: lezen en er even helemaal in
dat is knap als je dat kunt
🙂 Prometheus, fijn om bij jou te zijn.
Dankjewel, Francis 🙂
Schrijven is een onderdeel van je kunst. Het is een andere vorm voor dezelfde creativiteit. Beide zijn nodig. En met beide bereik je mensen en doe je iets. Dank je daarvoor.
Wat een indringend beeld op dat zo vertrouwde plein. Ik mis dat plein, ik mis de geuren. Ik mis de sjabbat die voelbaar neerdaalt. Ik mis…
verdraaid zeg, ik kan soms ook wel eens iemand gebruiken die mij zo furieus aanmoedigd door te zetten,
geen excuses meer!
oow… ik ga toch al weer zuchten.
zucht.
Dankjewel Eline,
Ruiken, proeven, alle zintuigen, het is hier intens. De emoties voelbaar in de straten.
@Alice
Oi, je hebt geen idee hoe blij ik met haar ben. Zij die mij nooit opgeeft. Zij die me steeds opnieuw het vuur aan de schenen legt. Die me voortjakkert, steeds opnieuw tot daden aanzet. Omdat ze weet dat er meer in zit.
Phew…;)
Je hebt de vrijheid om te doen wat je wil. Ik weet zeker dat je die goed zal gebruiken.
Wie weet kan ik jouw kunst wel begrijpen. Al vrees ik de dag dat jij mijn mening zal vragen. Hopelijk via de computer zodat je niet kan zien hoe ik wanhopig naar woorden zoek 😉
Het is ook een veel te groot museum. Alles wordt er uitvergroot. Mijn liefde (toen nog maar 2 cm groot in mijn buik), mijn weemoed (dit niet kunnen delen met ouders)… Maar ook de kunst: ik steeg een paar meter en toen paste het museum weer. Zie je de Oleanders wel als je fietst? Die zijn er ook voor jou…
@Jerunda,
Laat je maar zien lieverd, laat maar zien wie je bent, veel mooier.
Thanks Daan, je woorden doen me goed. 🙂
Ik blijf m’n best doen.
Was iedereen maar zo ontwapenend als jij…
Tilmedie iwrith!!!!!
Goed zo, voel je eenzaam , voel je buitenstaander en ga aan het werk!!!
@Judith,
Je hebt gelijk. Zoals zij gelijk heeft. 🙂
Goeiemorgen meiske.
Ah, je hebt alweer zo’n prachtig verhaal geschreven. Ben erg trots op je.
uit de pas lopen, dat is het
ik beet ook even op mijn lip. pakkend!
Buitenstaanders hebben hun eigen plek, hebben hun eigen functie, van kijken, laten zien en reflecteren, dat is de beste stempel die ze maken kunnen, dat is jouw voetafdruk. Gewoon door blijven lopen dus. (sprak de ene buitenstaander tot de ander, na het tot in de diepte observeren van het buitenstaanderschap… 😉
En Kunst is in alles, niet alleen musea, maar ook in de woorden die beelden scheppen en zielen raken.
en iedereen is eenzaam, volgens mijn bescheiden mening, alleen niet iedereen kan dat zo goed verwoorden en daarmee anderen raken in hun eenzaamheid, zodoende even de grenzen van elkaars eenzaamheid opheffend.
Klinkt dit nog zinnig? Ik heb te slecht en te weinig geslapen, dus mijn brein functioneert nog niet zo goed… de boodschap was; gewoon doorgaan zoals je gaat dus, je gaat goed!
Ik voel me trouwens ernstig aangesproken door haar woorden, laat ook teveel voorbijgaan en zet te weinig om in werken soms… twee vliegen in 1 set woorden dus.. 🙂
Nu maar aan het werk dan dus.
"CREEëREN" riep het Universum!
Jezzebel…hoi.
Nog een vraag naar techniek……die foto van gister was zo wonderlijk…….is dat real en dan bewerkt in Adobe of een ander program…….Ik ben dat aan het leren….toe vertel me asjeblieft ..
….desnoods achterom.
…Het is EXPLOREREN…ga daar please mee door.
GROET
@ Zinnen Verzetten
Thanks Lieverd, het is lekker om me te koesteren in jouw blijheid. Ik zag dat jij trouwens ook weer een prachtig stuk geschreven hebt. Daar ga ik zo even goed de tijd voor nemen. Zo mooi!
@ Cor, soms is dat het 🙂 En soms is het ook heel goed om gewoon een tijdje mee te drijven.
@Eric, dat was voor mij volkomen duidelijk. Haarscherp. Je hebt gelijk. Dankjewel, je woorden inspireren.
@Zwollywood, aan deze foto is niet geprutst. Enkel verkleind voor webformaat. Onderweg naar het Tel Aviv museum kwam ik dit tegen.
Instructies volgen per e-mail, maar ik heb jouw werk gezien, volgens mij kun je mij veel meer leren dan ik jou. 🙂
Op het moment dat jij dit schreef, lieve Jezzebel, zat ik in tranen te luisteren naar een koor 70-plussers die mij aanspoorden! Leef! Nu! Doe het nu!!
@jezzebel diep ademhalen, doorgaan, we zeggen het tegen elkaar…Shabat Shalom!
Nee Jezz
het houdt nooit op
er zullen altijd woorden zijn
altijd verliezen
en altijd troost
als je geluk hebt
liefs fijn weekend Moon
Jezzebel……je treft m’n hart!
ik kom je eens bezoeken na je vaak hebben te zien staan bij reacties.
indrukwekkend verhaal.
ik kan alleen maar zeggen, ik voel met je mee , op afstand.Meer kan ik niet zeggen, ik ben sprakeloos..
groet,
koen